ARTERİYOGRAFİ Faydaları

Arteriyografı atardamar içine radyoopak madde verilerek atardamarların görüntü­lenmesidir. Ayrıca flebografide kontrast mad­de uç kesimlerden verilebilir ve çeşitli damar ağlan boyunca merkeze doğru ilerleyişi incelenebilir. Örneğin kol arteriyografısi yapılacaksa kontrast madde koltukaltı atardamarından veril­melidir.
Göğüs aortagrafısi bütün atardamar sisteminin görüntülendiği bir tür arteri-yografidir; bu incelemede merkezden uzaklaştıkça kontrast madde seyreltik duruma gelir ve görüntü silikleşir. Oysa atardamar­larda kan merkezden çevreye doğru ha­reket ettiğinden kontrast maddenin de İncelenecek damarın merkeze yakın üst bölümünden verilmesi gerekir. Genel çizgileriyle flebogra-fıye benzer bir işlemdir, ama uygulan­ması daha zordur.
Atardamarlarda kan akımı toplarda-rnardakinden daha hızlıdır; bu yüzden kontrast maddenin arteriyografide daha hızlı ve daha çok miktarda verilmesi ge­rekir
Arte-riyografinin belirli bölgeleri incelemeye yönelik biçimleri de vardır; şahdamarı-nın görüntülendiği karotidografi, böbrek anjiyografısi, kalp ve damar cerrahisi açısından büyük önem taşıyan korone-rografı ile kol ve bacak arteriyografileri buna örnektir.
Arteriyografı çeşitli yöntemlerle uy­gulanır. Bir yöntem kontrast maddenin incelenecek atardamara doğrudan iğney­le verilmesidir. Örneğin bacak arteri-yografisinde hasta, incelenecek taraftaki ayağı dışa dönük olmak üzere sırtüstü yatırılır. Kalın bir iğneyle uyluk atarda­marına girilerek birkaç saniye boyunca kontrast madde verilir ve çekilen dizi filmlerle maddenin uyluk, diz ve bacak atardamarlarında ilerleyişi izlenir. En­jeksiyon süresi uzarsa görüntü silikleşir;’ dolayısıyla hızla verilen kontrast madde­nin ağrı yapabileceği hastaya söylenme­lidir. Gene de bu yöntemde genel anes­teziye gerek yoktur.

Uyluk atardamarına iğneyle girilmesi en basit arteriyografi yöntemidir, ama aortun çatallarıma bölgesiyle böğür atar­damarının görüntülenmesini sağlamaz. Oysa atardamar bozuklukları en sık bu­ralarda görülür ve bu bölgeler iğneyle ulaşılamayacak kadar derindedir. Ayrıca bu yöntemle yalnızca bir tarafın atarda­mar ağı incelenebilir, iki bacağın atardamar ağı karşılaştırılamaz. Bu nedenle ba­zı durumlarda başka yöntemlere başvu­rulur. Bunlardan biri aortografidir.
Aortografi iki yöntemle uygulanır. Birincisinde, kontrast madde omurganın bel bölgesinde arka yan taraftan iğneyle girilerek doğrudan aorta verilir. İşlem sı­rasında hasta genel anestezi altında yü­züstü yatar. Genel anestezi gereklidir, çünkü hastanın en ufak bir hareketiyle aort yırtılabilir. Gene de bu yöntem de­neyimli kişilerce uygulandığında, tehlike yaratmaz ve ender olarak kbmplikasyon-lara yol açar.
Öbür yöntemde ise kontrast madde aorta kateter aracılığıyla verilir. Uyluk atardamarı gibi çevrel bir atardamardan sokulan yumuşak bir kateter radyolojik denetim altında kan akımının tersi yö­nünde aorta kadar ilerletilir. Hemen ar­dından verilen basınçlı kontrast madde aşağı doğru inerek her iki yandaki atar­damar ağını görünür hale getirir. Kateter yöntemi de genel anestezi gerektirmez ve belden yapılan girişimden daha az risklidir.