DİYABETLİLERE ÖZEL PÜF NOKTASI

Herhangi bir sorun yaşamasa bile bunu en az 3 yılda bir tekrar ettirmeli.

Amerikan Diyabet Birliği kriterlerine göre 45 yaşını geçmiş herkes mutlaka açlık kan şekerine baktırmalı. Ama eğer ailesinde şeker hastalığı, kilo fazlalığı, yağ fazlalığı, damar sertliği gibi risk faktörleri varsa kan şekeri kontrolünü erken yaşlarda her sene yaptırmalı.

Dünyada 140 milyon diyabet hastası bulunduğu ve bu rakamın 2025 yılı itibariyle 300 milyona ulaşacağı tahmin ediliyor. Bilenlerin de yaşamlarını nasıl kaliteli bir hale dönüştürecekleri konusunda yeterli bilgiye sahip olmamaları. Bu tablonun en önemli göstergelerinden biri insanların üçte birinin hasta olduklarını bilmemeleri
Diyabet korkulacak ve günlük yaşamınızı tümden değiştirmenize neden olacak bir hastalık değil. Diyabet hastası iseniz ya da olsanız da sağlıklı bir yaşam sürdürmeniz mümkün. Doktorunuzla birlikte hazırladığınız diyabet bakım planına uyarak kan şekerinizi kontrol altında tutabilir, gelecekte diyabet ile ilgili ortaya çıkabilecek sorunları ortadan kaldırabilir ve yaşam kalitenizi arttırabilirsiniz.
İşte uzmanlardan uyarılar ve önlemler:
DİYABET VE HAMİLELİK
Diyabetli anne adaylarının hamilelik kararı aldıktan sonra tam bir tıbbi kontrolden geçmeleri gerekir. Bu kontrollerde annenin jinekolojik geçmişi ve kullandığı ilaçların listesi alınmalı. Ayrıca anne adayı diyabetin uzun dönemde ortaya çıkan sorunları açısından taranmalı. Gebelik süresince hedeflenen kan şekeri değerleri açlıkta, yani öğünlerden önce (90 mg/dl, yemekten 2 saat sonra 120 mg/dl)’dir. Kan şekerinin dengeli gitmesi açısından beslenmenin önemi büyüktür.
Alınan kalori miktarı gebelikle artan gereksinimleri karşılamalı, yeterli miktarlarda karbonhidrat, protein, yağ, demir, kalsiyum, folik asit içermeli. Günlük kalori üç ana ve üç ara öğüne bölünmeli. Özellikle gece alınan ara öğün gece kan şekeri düşmesini önler ve bebeğin gece boyu gıda gereksinimini karşılar.
Doğumdan sonra annede görülen değişiklikler
Doğumdan sonra annenin ihtiyaç duyduğu insülin miktarı değişecektir. Doğumdan hemen sonraki 24-48 saat içinde hastanın alması gereken insülin miktarı çok azalır. Bu dönemden sonra ise gebelik sırasında olduğu kadar olmasa bile insülin ihtiyacı tekrar artamaya başlar. Doğumdan sonraki ilk 6-12 hafta içinde birçok annede istenmeyen kan şekeri düzensizlikleri ortaya çıkar, bu sürpriz değildir.
TEDAVİDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
– Tansiyon sık sık ölçtürülmeli
– Her yıl tam bir göz muayenesi yaptırılmalı
– Her üç ayda bir idrar tahlili yaptırılmalı
– Böbrek hasarlarının belirlenmesi için kan ve idrar testleri yaptırılmalı
– Kan yağları ölçtürülmeli
– Her altı ayda bir kalp-damar hastalıkları için muayene olunmalı
– Ayaklar ve deri her gün kontrol edilmeli bir sorun varsa, dermatologa başvurmalı
– Gebe veya gebe kalmayı planlayanlar doktora başvurmalı
– Sigara ve alkolden uzak durulmalı
İkinci tür diyabette başlangıçta pankreasta bir sorun olmuyor. Pankreasın çıkarmış olduğu insülini kullanan dokularda şekerin hücre içerisine girmesi için bir engel var. Bu engeli aşabilmek için vücut olması gerekenden daha fazla insülin çıkarmaya başlıyor. Bu fazla miktardaki insülin genelde kişiyi acıktırır, biraz aç kalınca ya da ağır bir yemek veya tatlı yedikten sonra ellerde titremeler, çarpıntılar ortaya çıkabilir.
Bunlar ikinci tür diyabetin erken dönemlerinde görülen belirtiler. Hastalık biraz daha ilerleyince göbek çevresinde yağlanma, kan yağlarının ve tansiyonun yükselmesi, kalp rahatsızlıkları ortaya çıkabilir. Bir sonraki basamak tokluk kan şekerinin yüksekliğidir. En son dönemde de açlık kan şekeri yükselir. Yani ikinci tür diyabet daha yavaş, daha sinsi gelişen bir hastalıktır. Ülkemiz için bir rakam vermek gerekirse diyabetik bireylerin üçte biri bunun farkında değiller.
Diyabet kadın ve erkek cinselliğini nasıl etkiliyor?
Olumsuz etkiliyor. Son yıllara kadar kadınlar konusunda çok fazla araştırma yapılmıyordu. Ülkemizde bu nedenle şikayetçi olan hastalar çok az. Bunu ancak sorduğumuzda söylüyorlar. Sertleşme sorunu olan erkekler değerlendirildiğinde bunların yarısının diyabetik olduğu anlaşılıyor. Fakat bunu söylemeye çok eğilimli değiller. Bu konuda doktorun tavrı hastaya ulaşmak adına çok önemli. Erkeklerde cinsel sorunlara neden olan faktörlerin aynısı kadınlar içinde geçerli. Kadınlarda vajinal kayganlığının yeteri kadar olmaması, orgazm olamama gibi sorunlar görülüyor.