BRONŞ GENİŞLEMESİ (BRONŞEKTAZİ) Faydaları

BRONŞ GENİŞLEMESİ (BRONŞEKTAZİ)
Bronşektazi, yani bronş genişlemesi çeşitîi biçimlerde ve bronş ağacında de­ğişen yaygınlıkta görülebilir. Bronş duvarının esnekliğini ve desteğini sağlayan etken­lerin yetersizliği sonucu, bronşlar do­ğumdan başlayarak sürekli geniş kalır. Ama iltihaplanma ilerledi­ğinde ilk kez İltihaba bağlı belirtilerle fark edilebilir.
NEDENLERİ:
Bebekken ortaya çıkan bronş genişle­meleri doğumsaldır. Doğumsal olduğu kadar, bronşlara yerleşen enfek­siyon etkenlerinden de kaynaklanabilen bir bozukluktur. Hastalık uzun süre be­lirti vermez
Aslında edinilmiş bronşektaziler de ay­nı yetersizlik sonucu gelişir.
Edinilmiş bronşektazilerde birçok bozukluk birlikte rol oynar. Kronik bronş iltihaplan sırasında gelişen olaylar bronşun esnekliğim ve direncini bozarak sağlıklı yapısını kolayca değiştirebilir. İnatçı bir öksürük ya da güçlü soluk ve­rirken karşılaşılan bir engel sonucunda bronş içindeki basıncın artması, bronş duvarının çökmesini kolaylaştırır. Bronş çevresindeki dokularda ya da bağdoku artışıyla birlikte gelişen süreçler de bronş duvarım çevreye doğru çekerek bronşun genişlemesine neden olur.
Bronş genişlemesi salgı birikimini kolaylaştırır. Bu da iltihap yapıcı mik­ropların barınmasına son derece uygun bir ortam yaratır. Böylece bronş geniş­lemesi iltihaplanmaya ve bronş duva­rında direncin azalmasına neden olur.
Belirtileri
Bronş genişlemesi uzun süre klinik be­lirti vermeden sessizce ilerler. Hastalık başka nedenle çektirilen bir akciğer filminde rastlantı sonucu saptanabilir. Ama genişleme yaygınsa ya da Özellik­le iltihap varsa erken belirtiler görülür.Bronş genişlemesinin yaygınlaşma­sıyla akciğerin işlevsel dokusunda ek­silme olacağından solunum zorlaşır. Başlıca belirtiler öksürük ve balgamdır. Bunlar hemen her zaman birlikte görülür. Öksürüğün kuru olmasına çok sey­rek rastlanır. Hasta daha çok sabahları uyanır uyanmaz öksürük nöbetine ya­kalanır ve bunun sonucunda aşın mik­tarlara ulaşabilen balgam, çıkarır. Çıka­rılan balgam gece boyunca genişlemiş bronşlarda biriken salgılardır. Öksürük nöbetiyle birlikte balgam çıkarma vücudun konum değiştirdiği sırada da gö­rülür. Hasta sonunda bronş ağacını ök-sürerek temizlemek için en uygun olan duruş biçimini öğrenir.Yaygın ve büyük bronş genişlemele­rinde oldukça fazlalaşan balgam bir cam kaba alındığında üç bölüme aynldığı gö­rülür: Üstte mukustan oluşan bir katman, arada seruma benzer bir sıvının bulundu­ğu orta katman, bunların altında daha yoğun atık maddelerden oluşan irinli bir çökelti. Aynı durum akciğer apsesinde çıkarılan balgamda da görülebilir. Bronş genişlemesinde balgam kanlı olabilir. Ender durumlarda öksürükle kan gelebi­lir. Aynca balgamda oksijensiz ortamda üreyen bakterilerin bulunması çok kötü bir kokunun yayılmasına yol açar.
İltihap çok şiddetli ve genişlemiş bronşun boşaltılması bazı engeller ne­deniyle güç ise, solunum yollarında sal­gılar birikmeye başlar. Bu durumda dü­zensiz, fazla yüksek olmayan ateş ve bazen de irinleşmeyle birlikte yüksek ateş görülebilir. İltihaplanmanın yüksek ateşle birlikte uzun sürmesi, hastanın genel durumunu, beslenmesini ve kan değerlerini önemli Ölçüde bozabilir.
Nefes darlığı genellikle öne çıkmaz. Belirgin olması, bronş genişlemesinin yaygınlığına ya da bu durumla birlikte akciğer amflzeminin gelişmesine bağlı­dır. Bazen akciğerlerde bronş genişle­mesi ortaya çıktığından sağlam bronşlar daralarak nefes darlığı yaratabilir.Hastalığın ağır ve uzun sürmesi du­rumunda aşırı beslenme bozukluğuna ve kansızlığa da bağlı olarak hipertrofik pulmoner osteoartropati denen kemik hastalığının ortaya çıkabileceği unutul­mamalıdır. Bu hastalıkta parmak uçları uzayıp kalınlaşırken tırnaklar da düzle-şip saat camını andırır. Bunun nedeni bronşun genişlediği bölgelerde atar ve toplar damarlar arasında ağızlaşmaların yol açtığı kısa devreler sonucunda geli­şen dolaşım bozukluğudur.
GİDİŞİ
Bronş genişlemeleri, bronşlarda gelişen geriye dönüşsüz özellikte yapı bozuk­luklardır. Koşullar aynı biçimde sürerse bu genişleme çok daha yaygınlaşır. Da­ha önce de açıklandığı gibi belirtiler iti-haplanmayla ortaya çıkar. Düzensiz aralıklarla görülen .bu belirtiler her ke­resinde biraz daha uzayıp sıklaşırken genel durum giderek bozulur. İltihap­lanmanın yayılması, bronş ağacında en­feksiyonun ilerlemesine, hastalığın her atağa kalkışında daha geniş bir akciğer doku bölgesinin yıkımına yol açar. So­nuçta solunum işlevleri giderek bozulur ve solunum yetmezliği gelişir
TANI
Küçük bir bölgeyle sınırlı kalan iltihap­lanmamış bronş genişlemelerinin tanısı yalnız radyolojik incelemeyle konabilir. Burada kullanılan başlıca radyolojik in­celeme yöntemi bronkografidir. Bronş genişlemesine iltihaplanma eklenirse tam kolaylaşır. Balgamın bol olması, özellikleri ve en kolay atıldığı duruş bi­çimleri ya da iltihabın akciğer filmle­rinde değişmeden hep aym bölgede kal­ması tanıyı yönlendirir.Ama kesin tanıya bronkografiyk varılır. Bu yöntemde, bronş ağacım röntgen ışınlan allında görünür kılan kontrast bîr madde verilir. Bu kontrast maddeyle dolarak genişlemiş bronşla-röntgende muz hevengi ya da tespih ta-, nesine benzeyen tipik görüntüler verir. Bronş genişlemesinin büyük dallara da yayılma durumunda, tanıya varmak içia bronkoskopiden de yararlanılır.
BEKLENEN GİDİŞİ (PROGNOZ)
Bronş genişlemeleri daha önce de belir­tildiği gibi yapısal olarak geriye dönüş­süz bozukluklardır. Bu durumun belH bir bölgeyle sınırlı kaldığı olgular cerra­hi girişimle tedavi edilebilir. Cerrahi gi­rişim yapılamıyorsa hastalığın ilerleyici özelliği ve komşu dokuları da yıkıma uğratabileceği dikkate alınarak düzenli ilaç tedavisi uygulanır. İlaç tedavisinde amaç hastalığın ilerlemesini durdurmak ve sağlıklı dokuları korumaktır. Bu te­davi biçimiyle hastalık belirtilerinde uzun süreli gerilemeler sağlanabilir.
TEDAVİ
Bronş genişlemesi dar bir alanda ya da akciğerin bir lobunda ise bu bölge cerra­hi girişimle alınabilir. Cerrahi girişim dı­şında salgıların boşaltılması ve enfeksi­yon odaklarının antibiyotikle kurutulma­sı yoluna gidilir. Dolan bronşları boşalt­mak için önce akciğer filminde Uangi bronşların genişlediği saptanır. Daha sonra hastaya bu bölgeyi en rahat boşal­tacak duruş biçimi verilir. Ayrıca bal­gam söktürücü ve balgam yumuşatıcı ilaçlar da kullanılır. İçilerek kullanılanla­rın yanı sıra aerosol biçiminde püskürtü­lerek ya da bir sonda aracılığıyla doğru­dan bronşlara gönderilen antibiyotikler enfeksiyon odaklarına karşı yaygın bi­çimde kullanılmaktadır. Uzun süre kulla­nılması gereken antibiyotiklerin, gerekli balgam incelemesi yapılıp varılacak so­nuçlara göre seçilmesi daha doğrudur..